Το σωματικό άγγιγμα κατά τη διάρκεια της πρώιμης ζωής παίζει καθοριστικό ρόλο στην ηθική ανάπτυξη

Η σημασία του μητρικού αγγίγματος για την ανάπτυξη της ενσυναίσθησης του παιδιού στα πρώιμα στάδια της ζωής του, μελετήθηκε σε έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Psychology: Research and Review. Σύμφωνα με τα ευρήματα το στοργικό άγγιγμα κατά την παιδική ηλικία σχετίζεται θετικά με κοινωνικά και ηθικά αποτελέσματα, όπως η ενσυναίσθηση και η κοινωνική δέσμευση.

Οι μελετητές έχουν τεκμηριώσει εδώ και καιρό τη σημασία της αφής στη φυσιολογική και ψυχολογική ανάπτυξη. Το στοργικό άγγιγμα από τους γονείς είναι ζωτικής σημασίας στη βρεφική ηλικία και η έλλειψη τέτοιας φροντίδας έχει συσχετιστεί με αισθητηριακές, κοινωνικές και ψυχολογικές ελλείψεις.

Η επικεφαλής της μελέτης Darci Narvaez και η ομάδα της δήλωσαν ότι μέσω της επίδρασής του στο νευρολογικό σύστημα, το άγγιγμα πιθανώς συμβάλλει στην ανάπτυξη των διαπροσωπικών ενστίκτων, όπως η κοινωνικότητα και η ηθική. 

Στην ξεχωριστή αυτή μελέτη που περιέλαβε 156 μητέρων με παιδιά ηλικίας μεταξύ 3 και 5 ετών, διαπιστώθηκε ότι η θετική στάση της μητέρας απέναντι στο άγγιγμα (π.χ. αγκαλιάζει το παιδί όταν αυτό στεναχωριέται) συνδεόταν θετικά με την ορθή κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού (π.χ. κοινωνική ευχαρίστηση) και αρνητικά με την αντικοινωνική συμπεριφορά μετέπειτα στη ζωή. 

Για να έχουν μία σαφέστερη εικόνα του τρόπου με τον οποίο οι συμπεριφορές αφής επηρεάζουν τα αποτελέσματα των παιδιών με την πρόοδο της ηλικίας, οι ερευνητές διεξήγαγαν στη συνέχεια μια μελέτη χρησιμοποιώντας δεδομένα από ένα τριετές πρόγραμμα στο οποίο συμμετείχαν οι μητέρες με τα παιδιά τους. Χρησιμοποιήθηκαν συνεντεύξεις στο σπίτι και παρατηρήσεις των αλληλεπιδράσεων μητέρας-παιδιού, που έλαβαν χώρα σε διάφορες χρονικές στιγμές όταν τα παιδιά βρίσκονταν μεταξύ του 4ου μήνα και τα 3 έτη της ζωής.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, η απουσία αγγίγματος, σε σύγκριση με την άμεση επαφή, είχε μεγαλύτερο αντίκτυπο στη κοινωνική συμπεριφορά των παιδιών. Για παράδειγμα, οι μητέρες που είχαν αναπτύξει μεγαλύτερη επαφή με τα παιδιά τους, στη συνέχεια τα αξιολογούσαν ως περισσότερο κοινωνικά και με λιγότερα προβλήματα εξωτερίκευσης των συναισθημάτων στην ηλικία των 3 ετών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι και οι δύο μελέτες έλεγξαν την ανταπόκριση της μητέρας στις ανάγκες του παιδιού της, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα παραπάνω αποτελέσματα συνδέονταν ειδικά με τη συμπεριφορά των μητέρων και δεν ήταν απλώς αποτέλεσμα της ευαίσθητης γονικής συμπεριφοράς.

Μια άλλη πρόσφατη μελέτη βρήκε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο αντίκτυπος του πρώιμου αγγίγματος επεκτείνεται και στην ενήλικη ζωή. Αυτή η μελέτη διαπίστωσε ότι το θετικό άγγιγμα στην παιδική ηλικία σχετίζεται με περισσότερη ευημερία, ηθική ικανότητα και ηθικό προσανατολισμό στην ενήλικη ζωή. Επιπλέον, η ανάλυση υπέδειξε ότι η ασφάλεια προσκόλλησης, η ψυχική υγεία και η ηθική ικανότητα μεσολαβούν στη σχέση μεταξύ του αγγίγματος και του ηθικού προσανατολισμού των ενηλίκων. Αυτό σημαίνει ενδεχόμενα ότι το πρώιμο άγγιγμα προάγει τις ψυχολογικές διεργασίες που είναι απαραίτητες για την ηθική ικανότητα και τους ηθικούς προσανατολισμούς στην ενήλικη ζωή.

Συνολικά, τα ευρήματα υπογραμμίζουν τον σημαίνοντα ρόλο της άμεσης επαφής στην κοινωνικοηθική ανάπτυξη. Όπως το θέτουν οι ερευνητές της μελέτης, «είναι πολύ πιθανόν ότι ο βαθμός στον οποίο βλέπουμε τον εαυτό μας ως υπεύθυνο για την υγεία και την ευημερία των άλλων οφείλεται εν μέρει στη σωματική στοργή που έχουμε βιώσει στην πρώιμη ζωή μας».