Κατά φαντασίαν ασθενής – Τα 8 «red flags» που πρέπει να αποφύγετε

Το συνεχές άγχος για το ενδεχόμενο παρουσίασης ενός προβλήματος υγείας, μπορεί να αποβεί καταστροφικό για την καθημερινότητα και κατά συνέπεια για τη ψυχική ισορροπία του ατόμου. Αν παλεύετε με μία τέτοια κατάσταση, πιθανότατα αναγνωρίζετε ότι αποτελεί πρόβλημα στη ζωή σας. Αλλά αυτό δεν σας βοηθάει πολύ, αν δεν ξέρετε τι το προκαλεί και πώς να το διαχειριστείτε.

Σε κάποιο σημείο της ζωής σας, αναπτύξατε ορισμένες βασικές πεποιθήσεις για την υγεία και την ασθένεια που είναι δυσλειτουργικές και μη βοηθητικές. Επειδή έχετε αυτές τις πεποιθήσεις, όταν έχετε νέα συμπτώματα ή σωματικές αισθήσεις, τις ερμηνεύετε υπερβολικά.

Ποια είναι τα πιο κοινά λάθη

• Απόλυτη συλλογιστική: Βλέπετε τις καταστάσεις ή σε μάυτο ή σε άσπρο αντί να ακολουθείτε μια πιο ισορροπημένη προσέγγιση και να βλέπετε τα πράγματα πιο πρακτικά και ορθολογιστικά. Είστε είτε απόλυτα υγιείς είτε θανατηφόρα άρρωστοι.

• Βιαστικά συμπεράσματα: Ερμηνεία μιας κατάστασης με λίγα ή καθόλου στοιχεία.

• Ανούσιες προβλέψεις: Κάνετε προβλέψεις για πράγματα που δεν έχουν συμβεί ακόμα, σαν να είστε μάντης. Μπορεί να υποθέσετε ότι θα πάθετε καρκίνο επειδή άτομα στην οικογένειά σας έχουν πάθει καρκίνο. Μπορεί να πιστεύετε ότι ξέρετε ακριβώς τι θα κάνουν ή δεν θα κάνουν οι γιατροί για να αντιμετωπίσουν ένα πρόβλημα υγείας. Μπορεί να προβλέψετε ότι θα πεθάνετε από ένα συγκεκριμένο είδος ασθένειας.
• Λανθασμένες ερμηνείες: Ερμηνεία των σκέψεων και των πεποιθήσεων των άλλων χωρίς επαρκείς αποδείξεις. Μπορεί να κάνετε υποθέσεις σχετικά με το τι σκέφτονται οι επαγγελματίες υγείας ή τα αγαπημένα σας πρόσωπα για την υγεία σας.
• Καταστροφολογία: Προβλέπετε μόνο τα πιο καταστροφικά δυνατά αποτελέσματα όταν πρόκειται για την υγεία σας. Κάθε φορά που έχετε μια ανεξήγητη σωματική αίσθηση ή ένα σύμπτωμα, μπορεί να βρεθείτε να λέτε “κάτι δεν πάει καλά”. Έχετε πονοκέφαλο, όχι επειδή δεν ήπιατε αρκετό νερό σήμερα, αλλά επειδή έχετε όγκο στον εγκέφαλο.
• Υψηλές προσδοκίες: Έχετε αδικαιολόγητα υψηλές προσδοκίες από τους επαγγελματίες υγείας. Περιμένετε ότι οι γιατροί, οι σαρώσεις, οι εξετάσεις θα πρέπει να είναι σε θέση να σας δώσουν μια οριστική απάντηση για οποιοδήποτε θέμα υγείας πιστεύετε ότι έχετε. Ή περιμένετε ότι οι γιατροί θα πρέπει να είναι σε θέση να προσφέρουν μια εξήγηση για κάθε σωματικό σύμπτωμα ή σωματική αίσθηση.
• Λανθασμένες συγκρίσεις: Εστιάζετε σε ορισμένες πληροφορίες ή γεγονότα σχετικά με την υγεία και την ασθένεια (που υποστηρίζουν τις πεποιθήσεις σας σχετικά με την υγεία), ενώ αγνοείτε ή απορρίπτετε άλλες πληροφορίες σχετικά με την υγεία και την ασθένεια (που αμφισβητούν τις πεποιθήσεις σας σχετικά με την υγεία). Μπορεί να παρακολουθείτε τραγικές ιστορίες σχετικά με το θάνατο και τον θάνατο στις ειδήσεις και στα κοινωνικά σας δίκτυα. Ωστόσο, δίνετε πολύ λιγότερη προσοχή σε όλες τις ιστορίες για υγιείς ανθρώπους ή ανθρώπους που αναρρώνουν από μια ασθένεια.
• Συναισθηματική συλλογιστική: (α) Αισθάνομαι άγχος, άρα κάτι πρέπει να συμβαίνει, ή (β) Αν δεν αισθάνομαι άγχος, τότε είναι η στιγμή που το κακό θα συμβεί πραγματικά.

Πώς να διαχειριστείτε τις σκέψεις σας

Υπάρχουν πολλά βήματα που εμπλέκονται στη θεραπεία του άγχους που αφορά συνολικά την υγεία. Στη γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (CBT), ένας ειδικός θα σας βοηθήσει να εντοπίσετε τα λάθη σκέψης που σχετίζονται με την υγεία και την ασθένεια. Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, μπορείτε να συμπληρώσετε ένα “αρχείο σκέψεων”, το οποίο σας επιτρέπει να παρακολουθείσετε όλες αυτές τις διαστρεβλωμένες σκέψεις. Μόλις μάθετε πώς να τις εντοπίζετε, θα μάθετε και πώς να τις αμφισβητείτε μέσω της σωκρατικής αμφισβήτησης. Μέσω αυτού, μαθαίνετε να μην αποδέχεστε απλώς αυτές τις σκέψεις ως γεγονότα, αλλά να αμφισβητείτε την εγκυρότητά τους. Άλλες στρατηγικές περιλαμβάνουν τη βοήθειά σας να αποφύγετε τους δυσπροσαρμοστικούς μηχανισμούς αντιμετώπισης, καθώς και να διορθώσετε δυσλειτουργικές πεποιθήσεις σχετικά με την υγεία.