Covid-19 – Εγκυμοσύνη: Ποιες είναι οι πιθανές εγκεφαλικές βλάβες στο έμβρυο κατά τη νόσηση

Σύμφωνα με μία νέα γερμανική μελέτη, η ήπια έως μέτρια Covid-19 στις έγκυες δεν φαίνεται να έχει κάποια επίπτωση στον εγκέφαλο του αναπτυσσομένου εμβρύου. Μετά από δύο χρόνια πανδημίας, υπάρχουν πλέον βάσιμες ενδείξεις ότι οι έγκυες είναι πιο ευάλωτες στον κορωνοϊό, όμως φαίνεται ελάχιστα πιθανό η μόλυνσή τους να έχει επίπτωση στο έμβρυο που κυοφορούν.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Λούντβιχ Μαξιμίλιαν του Μονάχου, με επικεφαλής τη δρα Σοφία Στεκλάιν του Τμήματος Ακτινολογίας, που έκαναν τη σχετική ανακοίνωση στο ετήσιο συνέδριο της Ακτινολογικής Εταιρείας της Βόρειας Αμερικής, χρησιμοποίησαν μαγνητική απεικόνιση για να μελετήσουν 33 έγκυες με Covid-19, οι οποίες βρίσκονταν περίπου στην 28η εβδομάδα της κύησης, με τα συμπτώματα της λοίμωξης από κορωνοϊό (συνήθως εξασθένηση ή απώλεια όσφρησης ή/και γεύσης, ξηρός βήχας, πυρετός, δύσπνοια) να έχουν εμφανιστεί κατά μέσο όρο τη 18η εβδομάδα της εγκυμοσύνης.

Δεν βρέθηκε κανένα πρόβλημα στον εγκέφαλο των αγέννητων παιδιών και καμία ένδειξη πως υπήρχε μόλυνση από κορωνοϊό. Όπως δήλωσε η Στεκλάιν, «η μελέτη μας δεν βρήκε κανένα στοιχείο ότι η λοίμωξη της μητέρας από τον ιό έχει οποιαδήποτε επίπτωση στην ανάπτυξη του εγκεφάλου του μωρού, κάτι που πρέπει να καθησυχάσει τους γονείς». Σημείωσε, πάντως, ότι η έρευνα αφορούσε έγκυες χωρίς βαριά λοίμωξη Covid-19, οι οποίες δεν είχαν χρειαστεί νοσηλεία.

Ορισμένες γυναίκες που μολύνονται από κορωνοϊό στη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους ανησυχούν κατά πόσο αυτό θα επηρεάσει αρνητικά το έμβρυό τους, όπως συμβαίνει με μερικές άλλες ιικές λοιμώξεις. Η νέα μελέτη δείχνει ότι -τουλάχιστον για τον εγκέφαλο του μωρού και στις μητρικές λοιμώξεις Covid-19 που δεν χρήζουν νοσηλείας- δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα.

«Μέχρι στιγμής ο εμβολιασμός αποτελεί την πιο υποσχόμενη προστασία έναντι της Covid-19. Οι όποιες δυνητικές παρενέργειες είναι ελέγξιμες, ακόμη και στις έγκυες, συνεπώς οι έγκυες πρέπει να εξετάσουν σοβαρά τον εμβολιασμό τους», ανέφερε η Στεκλάιν.

Δυνατή αλλά απίθανη η μόλυνση του εμβρύου

Μία άλλη καθησυχαστική βρετανική μελέτη, με επικεφαλής τον δρα Ματία Γκέρλι του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (UCL) και του Νοσκομείου Royal Free, η οποία δημοσιεύθηκε στο διεθνές περιοδικό Γυναικολογίας-Μαιευτικής «International Journal of Obstetrics & Gynaecology», έδειξε ότι υπάρχει πολύ μικρός κίνδυνος οι έγκυες με Covid-19 να περάσουν τον κορωνοϊό στο αγέννητο μωρό τους.

Οι ερευνητές εξέτασαν με ποιον τρόπο ο κορωνοϊός θα μπορούσε να μεταδοθεί από τη μολυσμένη έγκυο μητέρα στο έμβρυο, μελετώντας διάφορα εμβρυικά όργανα και ιστό πλακούντα για να δουν αν διαθέτουν στις επιφάνειες των κυττάρων τους τις κατάλληλες πρωτεϊνικές «πύλες» (υποδοχείς ACE2 και TMPRSS2) μέσω των οποίων ο ιός «τρυπώνει» και μολύνει τα κύτταρα. Διαπιστώθηκε ότι τα μόνα όργανα του εμβρύου με αυτούς τους κυτταρικούς υποδοχείς είναι τα έντερα και οι νεφροί.

Επειδή οι νεφροί είναι στο έμβρυο ανατομικά προστατευμένοι από την έκθεση στον ιό, συνεπώς δεν κινδυνεύουν να μολυνθούν, μένει μόνο η γαστρεντερική οδός. Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι για να μολυνθεί το έμβρυο από τον κορωνοϊό θα πρέπει να καταπιεί μολυσμένο αμνιακό υγρό και έτσι ο ιός να εισδύσει στο έντερό του.

Όπως τόνισε ο Γκέρλι, «το έμβρυο είναι γνωστό ότι αρχίζει να καταπίνει αμνιακό υγρό στο δεύτερο μισό της εγκυμοσύνης. Για να προκληθεί λοίμωξη Covid, ο ιός πρέπει να είναι παρών σε σημαντικές ποσότητες στο αμνιακό υγρό πέριξ του εμβρύου. Όμως, πολλές μελέτες σε μαιευτήρια έχουν βρει ότι το αμνιακό υγρό γύρω από το έμβρυο συνήθως δεν περιέχει τον κορωνοϊό, ακόμη και αν η μητέρα έχει μολυνθεί από αυτόν. Τα ευρήματα μας δείχνουν ότι η κλινική λοίμωξη του εμβρύου κατά την κύηση είναι δυνατή, αλλά ασυνήθιστη και αυτό είναι καθησυχαστικό για τους υποψήφιους γονείς».

Ο ερευνητής Πάολο Ντε Κόπι, καθηγητής του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού του UCL, σημείωσε: «Δείξαμε ότι το εμβρυικό έντερο, το οποίο έρχεται σε επαφή με τα αμνιακά υγρά που καταπίνει το έμβρυο, είναι ευάλωτο στον κορωνοϊό. Όμως, ο πλακούντας δρα ως φυσικός φραγμός και καθώς είναι περιορισμένες οι ενδείξεις ότι το αμνιακό υγρό περιέχει τον ιό, η μελέτη θα πρέπει να καθησυχάζει τις μητέρες».

Oι Βρετανοί ερευνητές επεσήμαναν ότι ο μεγαλύτερος πιθανός κίνδυνος για το έμβρυο είναι η μητέρα να αρρωστήσει σοβαρά με Covid-19, οπότε ο κορωνοϊός μπορεί να υπάρχει σε μεγαλύτερες ποσότητες στο αμνιακό υγρό, κάτι που -μεταξύ άλλων- μπορεί να προκαλέσει πρόωρο τοκετό. Γι’ αυτό, όπως και οι Γερμανοί ερευνητές, τόνισαν ότι ο εμβολιασμός αποτελεί τον καλύτερο τρόπο προστασίας του μωρού και της μητέρας.