Εργασιομανία: Η… μάστιγα της σύγχρονης εποχής

Ο όρος «εργασιομανία» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1971 από τον ψυχολόγο Wayne Oates, ο οποίος τον όρισε ως καταναγκασμό ή ανεξέλεγκτη ανάγκη για αδιάκοπη εργασία.

Έκτοτε, ψυχολόγοι και ερευνητές ψυχικής υγείας διαφωνούν για τον ορισμό.

Παρόλο που δεν αποτελεί επίσημα αναγνωρισμένη διαγνώσιμη διαταραχή στη νέα έκδοση του Διαγνωστικού και Στατιστικού Εγχειριδίου Ψυχικών Διαταραχών (DSM-5), ένα πράγμα είναι σαφές: πρόκειται σε μεγάλο βαθμό για μια πραγματική κατάσταση ψυχικής υγείας και μπορεί να έχει πολύ πραγματικές επιπτώσεις στη ζωή των ανθρώπων.

“Ο εθισμός στην εργασία είναι μια σύνθετη κατάσταση κατά την οποία το άτομο αναπτύσσει ψυχολογική, συναισθηματική και κοινωνική εξάρτηση από την εργασία. Είναι χρόνιος και προοδευτικός”.

Πάρα πολλές ώρες στη δουλειά vs εργασιακός εθισμός

Ο εργασιακός εθισμός δεν είναι το ίδιο με την απλή πολύωρη εργασία, γεγονός που εν μέρει καθιστά τόσο δύσκολο τον εντοπισμό του

Ακόμη και το 1998, οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούνταν ότι είχαν ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανθρώπων που εργάζονταν περισσότερες από 50 ώρες την εβδομάδα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε ένα έθνος εργασιομανών.

Ορισμένα επαγγέλματα απλώς βασίζονται στις πολλές ώρες εργασίας. Το γεγονός ότι κάποιος ασκεί ένα από αυτά τα επαγγέλματα δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι εθισμένος σε αυτό που κάνει.

Ωστόσο, “η κουλτούρα μας επιβραβεύει τους ανθρώπους που εργάζονται σκληρά”, εξηγεί η Wind. Αυτό σημαίνει ότι αν έχουμε πρόβλημα, μπορεί να μην το συνειδητοποιήσουμε.

“Μπορεί να λαμβάνουμε έπαινο και αναγνώριση από τους προϊσταμένους και τους συναδέλφους μας, γεγονός που μας ενθαρρύνει να δουλεύουμε πιο σκληρά χωρίς να αναγνωρίζουμε ότι έχουμε εθισμό”, λέει η Wind. “Μπορεί να δικαιολογήσουμε τη συμπεριφορά μας λέγοντας ότι έχουμε φιλοδοξίες και εργαζόμαστε για να πετύχουμε”.

Αντιμετώπιση του εργασιακού εθισμού

Μόλις αναγνωρίσετε ότι μπορεί να έχετε πρόβλημα, υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να προσπαθήσετε να αναπτύξετε μια πιο υγιή εργασιακή ηθική:

1. Ορίστε μια “ώρα διακοπής” της εργασίας και τηρήστε την
   “Αυτό μας αναγκάζει να σταματήσουμε για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και να περιμένουμε μέχρι την επόμενη μέρα για να ξεκινήσουμε ξανά”, εξηγεί η Wind. “Μπορεί να μας βοηθήσει να βρούμε χρόνο για να χαλαρώσουμε και να ξεκουραστούμε”.

Είναι καλή ιδέα να αναγκάσετε τον εαυτό σας να σταματήσει και για μεσημεριανό γεύμα.

Ομολογουμένως, για ένα άτομο που νιώθει μια ψυχαναγκαστική ανάγκη να εργαστεί, αυτό είναι συχνά το πιο δύσκολο βήμα. Προσπαθήστε όμως να θυμάστε ότι μπορείτε να δουλέψετε πιο έξυπνα για να διατηρήσετε την εργάσιμη ημέρα σας πιο σύντομη.

Ένα άτομο εθισμένο στη δουλειά μπορεί να τείνει να πιστεύει ότι ο χρόνος υπαγορεύει την επιτυχία, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι, αν η δουλειά μπορεί να γίνει σε λιγότερο χρόνο πιο αποτελεσματικά, αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος να δουλεύεις.

Έτσι, ο καθορισμός χρονικών ορίων στον εαυτό σας μπορεί να επιβάλει την αποτελεσματικότητα της εργασίας.

“Υπάρχουν πολλές εργασίες που όντως απαιτούν συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και αυτό είναι εντάξει”, λέει ο Glowiak. “Στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως, μπορούμε να είμαστε πιο αποτελεσματικοί. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να κόψουμε δρόμο ή να θυσιάσουμε τη δουλειά, αλλά να εξαλείψουμε τις ανοησίες για να διεκδικήσουμε τη ζωή μας. Μόλις θέσουμε όρια και μείνουμε σταθεροί, οι άλλοι θα προσαρμοστούν και θα ακολουθήσουν”.

2. Προγραμματίστε δραστηριότητες μετά το τέλος της εργάσιμης ημέρας
   Για παράδειγμα, προγραμματίστε να πάτε μια βόλτα, να διαλογιστείτε, να γράψετε σε ένα ημερολόγιο ή να φτιάξετε δείπνο μετά τη δουλειά. Η δημιουργία μιας ρουτίνας, εξηγεί η Wind, μπορεί να βοηθήσει να δώσετε δομή στους εργασιομανείς και να τους κρατήσει απασχολημένους, ακόμη και όταν δεν εργάζονται στην πραγματικότητα.

“Είναι σημαντικό να βρει κανείς αυτό που λειτουργεί για τον εαυτό του – αυτό θα είναι διαφορετικό για τον καθένα”, λέει ο Glowiak. “Αλλά όταν βρεθούν τέτοιες δραστηριότητες, μπορούν να χρησιμεύσουν ως ένας υγιής αντιπερισπασμός από την εργασία”.

3. Βρείτε χρόνο για τους φίλους και την οικογένεια
   Αν αυτό βοηθάει, προγραμματίστε αρχικά τον χρόνο αυτό στο ημερολόγιό σας για να μην τον ξεχάσετε. Το να αφιερώνετε χρόνο γι’ αυτούς θα βοηθήσει στην αποκατάσταση των σχέσεων και θα σας βοηθήσει να ανακάμψετε.
4. Ζητήστε βοήθεια από έναν ψυχολόγο ή σύμβουλο, αν δυσκολεύεστε
   Μπορούν να δουλέψουν μαζί σας για να κατανοήσουν την ψυχαναγκαστική σας ανάγκη να εργάζεστε και να σας βοηθήσουν να εργαστείτε για να ελαχιστοποιήσετε τις αρνητικές συνέπειες της υπερκόπωσης. Εάν έχετε επίσης μια συνυπάρχουσα κατάσταση ψυχικής υγείας, όπως η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή ή η διπολική διαταραχή, μπορούν να σας βοηθήσουν να αναπτύξετε ένα σχέδιο θεραπείας που να λειτουργεί για εσάς.

Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε προγράμματα απεξάρτησης ενδονοσοκομειακά και εξωτερικά, καθώς και επιλογές ομαδικής θεραπείας, όπως οι Ανώνυμοι Εργατομανείς.

Το συμπέρασμα

Αν είστε εθισμένοι στη δουλειά, θα νιώθετε μια καταναγκαστική ανάγκη να κάνετε τη δουλειά σας. Όταν βρίσκεστε μακριά από αυτήν, θα δυσκολεύεστε να “απενεργοποιηθείτε”, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την ψυχική και σωματική σας υγεία, καθώς και τις προσωπικές σας σχέσεις.

Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχει λύση. Αν νομίζετε ότι ο εθισμός στην εργασία ισχύει για εσάς, να ξέρετε ότι έχετε επιλογές.

Οι πιο επιτυχημένοι άνθρωποι γνωρίζουν ότι ο χρόνος τους είναι πολύτιμος, αλλά συνεχίζουν να βρίσκουν χρόνο για δραστηριότητες εκτός εργασίας. Μια υγιής ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής μπορεί να κάνει ένα άτομο πιο ευτυχισμένο, γεμάτο ενέργεια και πιο ανανεωμένο, γεγονός που με τη σειρά του οδηγεί σε μεγαλύτερη δημιουργικότητα και αποτελεσματικότητα στην εργασία.