Social media και παιδιά: Πώς να διδάξετε την ορθή χρήση τους

Ένα συχνό παράπονο που έχουν οι σύγχρονοι γονείς είναι οι ώρες που καταναλώνουν τα παιδιά τους μπροστά από την οθόνη. Συγκεκριμένα, η χρήση των social media είναι που τους φέρνει ανησυχία, καθώς αγωνιούν για την πνευματική και σωματική ασφάλειά τους. Μάλιστα, πολλές έιναι οπι μελέτες που συσχετίζουν τα συμπτώματα κατάθλιψης με την παρατεταμένη χρήση των κοινωνικών μέσως, ιδιαίτερες στις προεφηβικές και εφηβικές ηλικίες, με αποτέλεσμα οι γονείς να μην γνωρίζουν πώς θα διδάξουν στα παιδιά τους την ορθή χρήση τους.

Οι εν λόγω συσχετίσεις είναι ιδιαίτερα εμφανείς για εφαρμογές που αφορούν κυρίως εικόνες και βίντεο, όπως το Instagram, το Snapchat ή το TikTok. Οι επιπτώσεις αυτές είναι πιο ουσιαστικές όταν οι εν λόγω εφαρμογές χρησιμοποιούνται για 2 ώρες ή περισσότερο την ημέρα. Η απλή θέαση ελκυστικών φωτογραφιών διασημοτήτων ή ακόμη και συνομηλίκων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχει άμεσο αντίκτυπο στη διάθεση και την εικόνα του σώματος στις φοιτήτριες.

Καθώς οι περισσότεροι άνθρωποι παρουσιάζουν μια «εξιδανικευμένη εικόνα» του εαυτού τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι χρήστες στη συνέχεια τη συγκρίνουν με τη δική τους πραγματική ή αντιληπτή εικόνα και είναι πιθανό να αισθάνονται πιο αρνητικά για την εικόνα του σώματός τους. Ωστόσο, ο αρνητικός αντίκτυπος μπορεί να επεκταθεί και στην ανάρτηση της εικόνας ή του περιεχομένου βίντεο. Μια πρόσφατη δοκιμή διαπίστωσε ότι η ανάρτηση μιας selfie (είτε φιλτραρισμένη είτε όχι) αυξάνει το άγχος και μειώνει την αυτοπεποίθηση σε νεαρές γυναίκες.

Ωστόσο, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν είναι μόνο αρνητικά για τους εφήβους (ή για οποιονδήποτε από εμάς). Οι έρευνες διαπιστώνουν ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρέχουν ορισμένα βασικά οφέλη στους εφήβους, όπως το να αποτελούν πλατφόρμα συναισθηματικής υποστήριξης και ενημέρωσης για την ψυχική υγεία και να παρέχουν κοινωνική υποστήριξη σε περιθωριοποιημένους εφήβους, όπως οι διεμφυλικοί νέοι. Η έρευνα διαπιστώνει επίσης ότι η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης συνδέεται με μειωμένα αισθήματα μοναξιάς. Συγκεκριμένα, το 43% των νέων αναφέρει ότι λαμβάνει υποστήριξη από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το 45% των νέων αναφέρει ότι αισθάνεται λιγότερο μόνος λόγω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Επιπλέον, η θέαση θετικών για το σώμα εικόνων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση και την εικόνα του σώματος.

Είναι επίσης πολύ σημαντικό να σημειωθεί ότι παραμένει ασαφές αν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αυξάνουν τα προβλήματα ψυχικής υγείας ή αν τα προβλήματα ψυχικής υγείας αυξάνουν τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Πιο πρόσφατες έρευνες παρέχουν κάποια στοιχεία για το δεύτερο. Συγκεκριμένα, μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι η αυξημένη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης δεν προέβλεπε αυξημένα συμπτώματα κατάθλιψης, αλλά τα αυξημένα συμπτώματα κατάθλιψης προέβλεπαν αυξημένη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης τόσο μεταξύ εφήβων όσο και μεταξύ προπτυχιακών φοιτητών.

• Εξηγήστε στους εφήβους ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι το «highlight reel» και δείξτε τους φωτογραφίες πραγματικών ανθρώπων πριν και μετά την εφαρμογή φίλτρων ή συγκεκριμένου φωτισμού ή γωνιών. Έρευνες διαπιστώνουν ότι αυτού του είδους η «παιδεία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης» μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων εικόνας σώματος και διαταραγμένης διατροφής.
• Επειδή ο αυξημένος χρόνος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συνδέεται με αυξημένες ανησυχίες για την ψυχική υγεία και την εικόνα του σώματος, περιορίστε τον χρόνο του παιδιού σας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι έρευνες διαπιστώνουν ότι δύο ή περισσότερες ώρες την ημέρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συνδέονται με πιο αρνητικά αποτελέσματα. Μπορείτε να θέσετε αυτά τα όρια μέσω μιας εφαρμογής γονικού ελέγχου, μιας ρύθμισης στο smartphone του παιδιού σας ή ξεκάθαρων οικογενειακών κανόνων (οι οποίοι δημιουργούνται από κοινού και συμφωνούνται ως οικογένεια).
• Ζητήστε από το παιδί σας να αξιολογήσει με ειλικρίνεια πώς αισθάνεται πριν και μετά την περιήγηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Δείτε μαζί με το παιδί σας ποιους ακολουθεί και ρωτήστε το πώς το κάνει να αισθάνεται ο κάθε λογαριασμός. Στη συνέχεια, εξετάστε τη λίστα με το παιδί σας και κόψτε τυχόν λογαριασμούς που σας κάνουν να αισθάνεστε χειρότερα.
• Μην επιτρέπετε στο παιδί σας να είναι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αν είναι κάτω των 13 ετών. Ο νόμος για την προστασία της ιδιωτικής ζωής των παιδιών στο διαδίκτυο απαγορεύει στα παιδιά κάτω των 13 ετών να βρίσκονται σε εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης.
• Δημιουργήστε οικογενειακούς κανόνες σχετικά με τα τηλέφωνα και τις άλλες συσκευές που πρέπει να τηρούν όλοι στην οικογένεια (για παράδειγμα, όχι τηλέφωνα στο τραπέζι του δείπνου ή στην κρεβατοκάμαρα). Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής διαθέτει στον ιστότοπό της ένα εργαλείο για τη δημιουργία ενός οικογενειακού σχεδίου για τα μέσα ενημέρωσης. Αυτό το εργαλείο μπορεί να σας βοηθήσει να δημιουργήσετε αυτούς τους κανόνες και στη συνέχεια να τους εκτυπώσετε, ώστε τα μέλη της οικογένειας να μπορούν να ανατρέχουν σε αυτούς όταν χρειάζεται.
• Δώστε το πρότυπο της κατάλληλης χρήσης του τηλεφώνου σας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αν δυσκολεύεστε κατά καιρούς με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, εξηγήστε αυτόν τον αγώνα στο παιδί σας και τις στρατηγικές που χρησιμοποιείτε για να τον ξεπεράσετε αποτελεσματικά.
• Κάντε συνεχείς συζητήσεις με τον έφηβο για το πώς να χρησιμοποιείτε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με ασφάλεια. Ενεργοποιήστε όλες τις δυνατές ρυθμίσεις απορρήτου και τονίστε τη σημασία του να μην μοιράζεστε προσωπικές πληροφορίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή να μην έχετε επαφές στο διαδίκτυο που δεν γνωρίζετε προσωπικά