Τρυπανοφοβία: Πώς να την αντιμετωπίσετε – Τι προτείνουν οι ειδικοί

Περίπου 11 έως 66 εκατομμύρια ενήλικες στις ΗΠΑ μπορεί να πάσχουν από φόβο ή φοβία για τις βελόνες – ή όπως ονομάζεται επίσημα, τρυπανοφοβία. Ο αριθμός αυτός μπορεί να κυμαίνεται σε τόσο μεγάλο εύρος, καθώς είναι αρκετοί εκείνοι που διστάζουν να παραδεχτούν τη συγκεκριμένη φοβία, κυρίως λόγω του κοινωνικού στίγματος. Τα τελευταία δύο χρόνια, η πανδημία του κορωνοϊού έχει επαναφέρει στο προσκήνιο τη φοβία για τις βελόνες, ιδιαίτερα μετά τη διάθεση των εμβολίων. Ωστόσο, εδώ και δεκαετίες η φοβία για τις βελόνες έχει προκαλέσει εκατομμύρια ανθρώπους να μην λαμβάνουν την πρέπουσα υγειονομική περίθαλψη, προκειμένου να προλαμβάνουν επικίνδυνες ασθένειες.

Η θεραπεία μέσω έκθεσης για αυτήν τη φοβία – μια μορφή γνωσιακής-συμπεριφορικής θεραπείας (CBT) – συνίσταται για την άμεση αντιμετώπισή της. Αυτό περιλαμβάνει τη συνεργασία με έναν θεραπευτή μέσω της διαβαθμισμένης έκθεσης. Για παράδειγμα, εάν κάποιος έχει φοβία με τα φίδια, του έδειχναν μια φωτογραφία ενός φιδιού, στη συνέχεια ένα βίντεο με ένα φίδι και  εφόσον νιώθει έτοιμος, να επισκεφθεί μαζί με τον θεραπευτή  έναν ζωολογικό κήπο, προκειμένου να τεθεί στη θέα των φιδιών από κοντά.

Η συστηματική απευαισθητοποίηση είναι μια μορφή θεραπείας έκθεσης, όπου οι ασκήσεις χαλάρωσης συνδυάζονται με κλιμακωτή έκθεση σε μια κατάσταση ή αντικείμενο που προκαλεί φόβο. Ο θεραπευτής μπορεί να καθοδηγήσει τον ασθενή να κάνει ασκήσεις βαθιάς αναπνοής, καθώς δείχνει την εικόνα μιας βελόνας. Μερικές φορές παρακολουθείται ο σφυγμός, ενώ ο ασθενής κάνει αυτές τις ασκήσεις για να διαπιστωθεί αν επιτυγχάνεται η αντίδραση χαλάρωσης.

Ο σκοπός της θεραπείας έκθεσης είναι να βοηθήσει τον ασθενή να προσαρμοστεί σε αυτήν τη διαδικασία, παρά στο να την αποφεύγει. Mπορεί, επίσης, να βοηθήσει τον ασθενή να επεξεργαστεί το τραύμα που περιβάλλει τη φοβία. Στην περίπτωση της τρυπανοφοβίας, ο πελάτης ενδέχεται να είχε μια τραυματική εμπειρία όταν ήταν ακόμα παιδί.

Η αποφυγή συμβαίνει επειδή ένα αντικείμενο ή μια κατάσταση γίνεται αντιληπτή ως επικίνδυνη ή πυροδοτεί τραυματικές εμπειρίες του παρελθόντος. Η θεραπεία έκθεσης μπορεί να βοηθήσει στη διδασκαλία της κυριαρχίας πάνω σε ένα αντικείμενο ή κατάσταση που προκαλεί δέος. Με την πάροδο του χρόνου, η παρατεταμένη έκθεση στο αντικείμενο που προκαλεί φόβο ή άγχος, πιστεύεται ότι ο ασθενής αισθάνεται όλο και πιο άνετα, με αποτέλεσμα να πάψει να τρομοκρατείται.