Η απάντηση στο στρες είναι μεγαλύτερη το πρωί
Πότε είναι η καταλληλότερη στιγμή μέσα στην ημέρα για να μοιραστούμε μια είδηση με κάποιον που γνωρίζουμε ότι ενδέχεται να αγχωθεί με τα νέα; Η επιστημονική έρευνα δείχνει ότι τις βραδυνές ώρες η αντίδραση στο στρες είναι περισσότερο ήπια.
Γνωρίζουμε ότι μια οποιαδήποτε απειλή – είτε φυσική, είτε ψυχολογική – που επιμένει, ενεργοποιεί συνολικά τον οργανισμό μέσω ενός μηχανισμού που ονομάζουμε άξονα υποθαλάμου – υπόφυσης – επινεφριδίων. Συγκεκριμένα, ο υποθάλαμος, που ενημερώνεται για την απειλή, επικοινωνεί με την υπόφυση – τον ενδοκρινή αδένα του εγκεφάλου -, που με τη σειρά της εκκρίνει την φλοιοεπινεφριδιοτρόπο ορμόνη (ACTH). Η ACTH διεγρείρει κατόπιν τον φλοιό των επινεφριδίων και εκεί απελευθερώνεται η γλυκοκορτικοειδής ορμόνη κορτιζόλη. Η κορτιζόλη, γνωστή επίσης ως ορμόνη του στρες, αυξάνει τη διαθεσιμότητα της γλυκόζης στο κυκλοφορικό σύστημα, που είναι το καύσιμο για την παραγωγή της απαραίτητης ενέργειας στην αντίδραση της “μάχης” ή της “φυγής” του στρες.
Υπάρχει ημερήσια, φυσιολογική, διακυμάνση στα επίπεδα της ACTH και κατ’ επέκταση της κορτιζόλης στον οργανισμό. Τα ανώτατα επίπεδα εμφανίζονται κοντά στην αφύπνιση, μεταξύ 6πμ και 8πμ το πρωί – όταν “οι μηχανές” της εγρήγορσής μας παίρνουν μπροστά – και σταδιακά ελαττώνονται για να φτάσουν στα κατώτατα επίπεδα μεταξύ 6μμ και 11μμ το βράδυ. Αυτή η διακύμανση επηρεάζεται από παράγοντες όπως ο ύπνος, η ηλικία και το φύλο.
Σε έρευνα του Πανεπιστημίου Hokkaido (Ιαπωνία), που πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 20 αρρένων και 7 θηλέων νέων με παρόμοιο μοτίβο ύπνου και ελεύθερο ψυχιατρικό και ενδοκρινολογικό ιστορικό, επιβεβαιώθηκε ότι αυτή η φυσολογική διακύμανση στα επίπεδα της κορτιζόλης συμβαδίζει με την απάντηση στρες του οργανισμού σε οποιοδήποτε ερέθισμα άγχους.
Επομένως, αντιδρούμε με περισσότερο άγχος όταν τα ερεθίσματα για αυτό παρουσιάζονται στις πρωινές ώρες και με λιγότερο άγχος κατά τις βραδινές ώρες. Βέβαια, την ίδια στιγμή συνεπάγεται ότι είμαστε περισσότερο ευάλωτοι στις απειλές κάθε είδους που έχουμε να αντιμετωπίσουμε κατά τις βραδυνές ώρες, καθώς η ετοιμότητά μας και η αυτόματη αντίδραση άγχους και επιβίωσης είναι τότε φυσιολογικά ελαττωμένες.
